ArmDaily.am-ը շարունակում է «Ինչպես ընտրել...» շարքը։
Մեր ընթերցողին ներկայացնում ենք, թե ինչպես ընտրել ճիշտ սնունդ, որպեսզի այն լինի ոչ միայն համեղ, այլ նաև օգտակար և անվնաս:
Այս շաբաթ ձեզ ենք ներկայացնում կարևոր փաստեր դեղձի մասին:
Դեղձերը կարող են տարբերվել ըստ մաշկի չափի, գույնի կամ կառուցվածքի: Պտուղները հարթ եւ փափուկ են: Ըստ իրենց ձևի նրանք կարող են լինել կլոր, հարթ կամ մի քիչ երկարավուն: Առավել հաճախ, հասած դեղձն ունի բավականին մեծ չափ, դեղնակարմիր կեղեւ եւ բնորոշ թավշություն:
Երբեմն հարթ դեղձերը նեկտարների են համարում եւ կարծում են, որ դրանք դեղձերի եւ սալորի հիբրիդներ են: Իրականում հարթ պտուղը իրական դեղձ է, որը աճեցված է առանց սալորի կամ այլ տեսակի պտուղների մասնակցության: Ըստ համային հատկանիշների, փափուկ եւ հարթ դեղձերը ունեն որոշակի տարբերություններ: Գնելով այս կամ այն տեսակի դեղձ, դուք պետք է նախապես իմանաք, թե ինչ համ է նրան բնորոշ: Առավել հաճախ, խիտ եւ հարթ դեղձը աճում է մեկ ծառի վրա, եւ տարբերությունները առաջանում են փոշոտման գործընթացի ժամանակ:
Ինչպես ընտրել դեղձ
Դեղձի քաղցրությունը կարող է որոշվել իր բույրով: Որքան հագեցած է պտղի հոտը, այնքան դա կլինի ավելի քաղցր եւ հյութալի: Այս դեպքում նրբությունը կողմնակի հոտերի առկայությունն է: Եթե զգացվում է հոտման կամ խոնավության բույր, ապա պտուղը փչացած է:
Ինչպիսի դեղձ արժե գնել.
- առաձգականությունն ու թավշությունը հասուն դեղձի հիմնական նշաններն են,
- դեղձի կեղեւը պետք է լինի հարթ, առանց բծերի, կնճիռների կամ վնասվածքների,
դեղձի կեղեւի գույնը պետք է լինի հնարավորինս բնական (շատ վառ պտուղները կարող են քիմիական մշակման արդյունք լինել, եւ առավել համեղ դեղձերը համարվում են դեղնակարմիր պտուղներ), - դեղձերի հարթ սորտերը հաճախ ավելի քիչ հյութալի են, քան դասականները (համային հատկանիշներով նրանք միմյանց չեն զիջում, բայց ունեն որոշակի տարբերություններ);
- դեղձը կարող է լինել ոչ միայն դեղին, այլեւ սպիտակավարդագույն բծերով (եւ երկրորդ տարբերակը շատ ավելի քաղցր է, քան առաջինը):
Եթե դեղձերը վաճառվում են փաթեթավորված կամ փաթաթված են սննդային տոպրակներում, ապա ավելի լավ է նախապատվությունը տալ կշռելով մրգեր գնելուն: Պոլիէթիլենում դեղձը շատ լավ չի պահպանվում, նրանց պետք է թթվածին: Բացի այդ, փաթեթավորված դեղձը գրեթե անհնար է գնահատել ըտա հոտի կամ շփվեով:
Ինչպիսի դեղձ գնել չարժե
- պինդ դեղձերը չհասունացած են լինում սովորաբար,;
- փափուկ դեղձերը հաճախ լինում են գերհասունացած կամ ծեծված՝ սխալ փոխադրման արդյունքում,
- կանաչ բծերով դեղձը չի հասունանում տանը (նման նշանները վկայում են, որ միրգը չի հասել հասունացման ճիշտ ժամանակահատվածին),
- դեղձի մուգ բծերը հայտնվում են փտածության գործընթացի սկզբում,
- դեղձը պետք է լինի մաքուր (առանց աղտոտման, կպչուն բծերի կամ այլ կողմնակի նյութերի),
- վնասվածքներով դեղձը չի պահպանվում երկար ժամանակ, եւ նրանց համային հատկությունները փոխվում են,
- դեղձի թավիշին կարող է կպչել տերև կամ այլ բաղադրիչներ, սակայն պտղի մակերեսին չպետք է լինի փոշի, մասնիկներ, որոնք նման են բորբոսի (դրանք հիվանդությունների, ոչ պատշաճ պահպանման կամ փտման գործընթացի մեկնարկի նշաններ են),
- դեղձը, առանց բնորոշ բույրի, կլինի կամ չհասունացած, կամ էլ չափազանց մշակված քիմիկատներով;
- մանուշակագույն երակները դեղձի կաղևի կամ պտղամսի վրա համարվում են քիմիկատների առկայության ամենավտանգավոր նշանները կամ հետեւանք են հիվանդությունների (եւ նման մրգերի օգտագործումը կարող է վնասել առողջությունը, եւ նույնիսկ հնարավոր է թունավորում),
- թեփուկավոր կեղեւով դեղձ գնել չարժե (այդ պտուղները սխալ են պահվեն եւ կորցրել են իրենց համային հատկությունները);
- եթե դեղձի կուտը չափազանց կնճիռներ ունի կամ նրա մակերեւույթի վրա կան ճաքեր, ապա պտուղները մշակվել են շատ քիմիկատներով:
Եթե դեղձերը ամռանը գնվում են շուկայում կամ այլ բաց կետերում, ապա մրգերի հասունությունն ու հյութեղությունը կօգնեն որոշել մեղուները: Այս միջատները երբեք չեն հետաքրքրվի չհասունացած մրգերին, նրանց գրավում են միայն հասուն պտուղները՝ հագեցած համային հատկանիշներով:
